رخشان بنیاعتماد

رخشان بنیاعتماد
رخشان بنیاعتماد، فیلمنامهنویس و کارگردان فیلمهای داستانی و مستند در صفحهنو دربارهی نگاهش به آموزش سینما و آنچه او را به فیلمساختن واداشت میگوید. تفاوت کار در سینمای مستند و سینمای داستانی، بررسی سینمای اجتماعی و تاثیرگذاری آن، تلنگری که ایده را میسازد، اهمیت و آداب پژوهش، خلق شخصیت، فیلمنامهنویسی، انتخاب عوامل فیلم، انتخاب و هدایت بازیگر، فیلمبرداری، طراحی هنری، گریم، تدوین، صدای فیلم، آداب شخصی فیلمساز و هر آنچه باید برای ساختن فیلم داستانی، بهویژه فیلم اجتماعی، مورد توجه قرار گیرد در این دوره توسط بنیاعتماد آموزش داده میشود.

خلاصه درس ها
01۱ آشنایی با رخشان بنیاعتماد و معرفی دوره
با رخشان بنیاعتماد، فیلمنامهنویس و کارگردان فیلمهای داستانی و مستند، خالق آثار بهیادماندنی چون «زیر پوست شهر»، «روسری آبی»، «نرگس»، «قصهها» و...، عضو آکادمی اسکار، برندهی جایزهی ونیز و دهها جایزهی بینالمللی دیگر آشنا میشویم. بنیاعتماد در این صفحهی نو برای ما دربارهی نگاهش به آموزش سینما، بهویژه سینمای اجتماعی میگوید.
02۲ آنچه مرا به فیلم ساختن واداشت
در این درس، فیلمساز با ما از مسیری میگوید که او را از تجربههای شخصی در نوجوانی و جوانی، در پی پیدا کردن شغل به آشنایی با اعجاز تصویر و فیلمسازی رسانده است.
03۳ سینمای اجتماعی از نگاه فیلمساز
بنیاعتماد سینمای اجتماعی را بازتاب شرایط اجتماعی و فرهنگی بر سرنوشت انسان و واکنش او در برابر این شرایط میداند. او در این صفحه به توضیح رابطهی انسان با شرایط اجتماعی میپردازد و از اهمیت فیلم اجتماعی بهعنوان سندی ماندگار از تاریخ میگوید.
04۴ چرا مستند؟ چرا داستانی؟
تفاوت فیلم مستند با فیلم داستانی _از دیدگاه فیلمسازی که بیشتر خود را مستندساز میداند_ و همچنین تفاوت درام در این دو گونهی سینمایی، موضوعهایی هستند که در این صفحه با آنها آشنا میشویم. همچنین با بررسی موردی دو فیلم «روسری آبی» و «بانوی اردیبهشت» گفته میشود چه چیزهایی برای انتخاب ساختار فیلم تعیینکننده است.
05۵ تلنگری که ایده را میسازد
ایدهها از کجا شکل میگیرند؟ فیلمساز به منابع الهام متفاوتی چون کتاب، صفحهی حوادث روزنامه، سفارش از تهیهکننده و... اشاره میکند. در این درس، بنیاعتماد با نگاهی به فیلمهای «گیلانه» و «روایت شخصی» از منابع الهام خودش و روند پرداخت ایده میگوید.
06۶ اهمیت پژوهش در سینمای اجتماعی
رخشان بنیاعتماد معتقد است که پژوهش به فیلمساز این امکان را میدهد که با اشرافی کامل به سراغ موضوع برود. برای نمونه او از تجربهی خود از پژوهش و کارگردانی فیلم «خونبازی» و چگونگی انجام پژوهش برای دستیابی به هدف مورد نظر سخن میگوید.
07۷ آداب پژوهش
در این صفحه دربارهی آداب و باید و نبایدهای پژوهش صحبت خواهد شد. فیلمساز نکاتی را دربارهی اصول حرفهای، رفتاری و اخلاقیِ نزدیکشدن به اشخاص آموزش میدهد و استفادهی درست از ابزارهایی که در مسیر پژوهش میتوانند به ما کمک کنند را یادآور میشود.
08۸ خلق شخصیت
خالق شخصیت «نوبر کُردانی» برای ما از روش الهام گرفتن از افراد واقعی برای رسیدن به شخصیتهای فیلم صحبت میکند. او در این صفحه با واکاوی شخصیت «نوبر» و «کبوتر» در فیلم «روسری آبی» از خلق شخصیت در سینما سخن میگوید و توضیح میدهد چگونه میتوان از شناخت و درک شرایط انسانهایی که در دل یک موقعیت دراماتیک واقعی قرار دارند، به کاراکترهای فیلمنامه رسید.
09۹ فیلمنامهنویسی
استاد این دورهی آموزشی، در این صفحه میگوید که چگونه از ایده به قصه برسیم و چرا قصه را آخرین مرحله برای آغاز نوشتن فیلمنامه میداند. نقش دیالوگ در پیشبرد فیلمنامه، بازنمایی خلاقانهی واقعیت و تجربهی تألیف فیلمنامهی مشترک از دیگر مباحث این درس است.
10۱۰ ارتباط کارگردان با تهیهکننده و سرمایهگذار
تفاوت تخصص تهیهکننده با سرمایهگذار، چگونگی انتخاب آنها، مسئولیت فیلمساز در قبال این دو، لزوم داشتن فیلمنامهی کامل برای مذاکره با تهیهکننده، مدیریت زمان و بودجه توسط کارگردان و... از جمله مواردی است که در این صفحه آموزش داده میشود.
11۱۱ انتخاب گروه
انتخاب همکاران و تشکیل یک گروه هماهنگ و همسو در ساخت فیلم چقدر اهمیت دارد؟ بنیاعتماد از داشتن فضایی سالم، دوستانه و سازنده در پشتصحنهی فیلم، نقش مدیریتی فیلمساز و اهمیت منشِ فردی همراه با تخصص، برای ما سخن میگوید.
12۱۲ بازیگری
انتخاب بازیگر مناسب، رهبری بازیگر به روش القایی، چگونگی هدایت بازیگر برای درک موقعیت فیلمنامه، اهمیت دورخوانی و تمرینات قبل از فیلمبرداری و چرایی استفاده از نابازیگر در کنار بازیگران حرفهای را در این صفحه از مدرس دوره خواهیم آموخت.
13۱۳ دکوپاژ، استوریبرد
علاقهمندان سینما تعاریف مختلفی از چگونگی استفاده از دکوپاژ و استوریبرد در سینما شنیدهاند. روایت بنیاعتماد از اینها چیست؟ فیلمساز از اهمیت دکوپاژ در انتخاب لوکیشن و نظم دادن به تصور فکری کارگردان برای ما میگوید. او دربارهی استفاده از استوریبرد بهعنوان نقشهی راهی برای افراد گروه توضیحاتی میدهد.
14۱۴ مثلث کارگردان، فیلمبردار و طراح هنری
بنیاعتماد، مثلث کارگردان، فیلمبردار و طراح هنری را ستون اصلی هویت بصری فیلم میداند. در این درس با نقش فیلمبردار بهعنوان چشم کارگردان و اهمیت طراح هنری برای وحدت بخشیدن به اجزای فیلم آشنا میشویم.
15۱۵ ابزار کمکی بازیگر
تأثیر زیست بازیگر در فضا و لباس شخصیت، راحتی بازیگر با لباس و گریم خود، محدودیتهای پوششی بازیگران زن و چگونگی کمکردن تأثیر این محدودیتها از موضوعهایی است که در این صفحه میآموزیم.
16۱۶ تدوین، دمیدن جان در فیلم
آیا فیلم روی میز مونتاژ ساخته میشود؟ بنیاعتماد ساختنِ فیلم را نتیجهی مونتاژ نمیداند؛ به عقیدهی او «جاندادن به فیلم» وظیفهی تدوین است و نباید نتیجهی کمکاریهای زمان دکوپاژ و فیلمبرداری را به تدوینگر تحمیل کرد. در این درس روایت مدرس دوره را دربارهی ریتم درونی پلان، میزان آزادیعمل تدوینگر و تأثیر نظرخواهی از افراد صاحبنظر، میشنویم.
17۱۷ صدای فیلم
رخشان بنیاعتماد ارزش صدای فیلم را همپایهی تصویر میداند. به عقیدهی او شناخت قابلیتهای صدا توسط کارگردان در مرحلهی نگارش فیلمنامه و انتخاب لوکیشن هم تأثیرگذار است. تأثیر طراحی صدا و اهمیت جنس و پرسپکتیو آن برای القای حس موردنظر به بیننده را نیز در این صفحه مرور میکنیم.
18۱۸ این فیلمها رو به کی نشون میدین؟
فیلمِ توقیفی ساختن بهخودیخود فضیلت نیست؛ بنیاعتماد با توضیح این دیدگاه، حیات فیلم بهویژه فیلم اجتماعی را در گرو دیده شدن و اثرگذاری میداند. او در این درس دربارهی چگونگی عبور از محدودیتها صحبت میکند.
19۱۹ اصالت فیلم و بازار بینالملل
استاد دوره در این صفحه از لحن و روایتِ بومی، زبان جهانی و همچنین از تأثیر جشنوارهها بر کار کارگردان میگوید. در این درس دربارهی ساخت فیلمِ بااصالت و استفادهی کارگردان از شیوه و بیان شخصی نکاتی را خواهیم آموخت.
20۲۰ آداب شخصی
بنیاعتماد حفظ و نظمدادن به راههای ارتباطی با افراد را سرمایهای برای کارگردان میداند و از اهمیت تعادل بین کار و زندگی میگوید. او معتقد است فیلمساز بودن، زن و مرد ندارد.
21۲۱ صفحه آخر، حرف آخر
«هیچ تجربهای را باد با خود نخواهد برد»؛ رخشان بنیاعتماد با بیان این مطلب در صفحهی آخر، فیلمساز را یک دانشجوی تماموقت دانسته و پیشنهادهایی راهگشا برای علاقهمندان به فیلمسازی و سینما ارائه میدهد.